Whisky maken – Een origineel bedrijfsuitje om in te plannen
Een sterkedrank gedestilleerd uit gegist graanbeslag en gerijpt op houten vaten. Slechts 3 ingrediënten zijn er nodig om een whisky te maken. In dit artikel vertellen we over de geschiedenis en het productieproces van deze sterkedrank en hoe je whisky maken tot een leuk bedrijfsuitje plant.
Whisky, whiskey, watky?
De naam voor deze sterkedrank is afgeleid uit het Iers- of Schots-Gaelisch en betekent “levenswater”. Mogelijk daarom een reden dat whisky het zo goed doet als geschenk voor zakenrelaties. Ierse of Schotse oorsprong dus. Niet alleen wordt het in beide landen anders gespeld, ook de manier van produceren verschilt per land. In Ierland schrijven ze “whiskey”, terwijl dat in Schotland “whisky” is. De Ieren wilden namelijk hun kwalitatief hoogwaardige levenswater onderscheiden van de Schotse variant en zo is deze andere manier van spellen ontstaan.
Wanneer we het vandaag de dag hebben over whiskey, dan gaat het om een Ierse of Amerikaanse variant (ja, inmiddels wordt de sterkedrank niet meer alleen in Ierland of Schotland geproduceerd). Lezen we whisky, dan gaat het om Schotse, Japanse, Canadese of Indiase whisky. Hoewel dat verschil in kwaliteit – waar de Ieren het over hadden – te betwisten valt, is de manier van produceren wel degelijk anders. Waar de Ieren de traditionele Pot still bleven gebruiken, gingen de Schotten vanaf de 19e eeuw over op non-stop Coffey still destilleren. Hoewel de productie daarmee omhoog ging, gold dat niet per definitie voor de kwaliteit.
Het destilleren van whisky
Whisky destilleren is een van de 6 stappen van whisky maken. Bij het destilleren van whisky wordt water en alcohol van elkaar gescheiden. Meestal gebeurt dat 2 keer, soms 3 keer, in een koperen stookketel – zoals bovengenoemde Pot still – waar de wash wordt gekookt. Wash is het resultaat van 2 tot 3 dagen gisting (stap 3). Wash is eveneens een drank met zo’n 5% alcohol, dat vergelijkbaar is met bier of wijn. Wanneer je wash gaat brouwen, krijg je overigens bier.
Echter willen wij whisky en daarvoor is deze 4e stap van het destilleren noodzakelijk. De wash wordt daarbij in de eerste pot still verwarmd, waarna een destillaat, ook wel low wine, ontstaat met iets meer dan 20% alcohol. Dit destillaat wordt vervolgens aan de spirit still doorgegeven, waar de alcohol in drieën wordt verdeeld. Alleen het middelste gedeelte (zo’n 65 tot 70% alcohol) wordt gebruikt om whisky van te maken. Een leuk weetje is dat de vorm van de stookketel van invloed is op de smaak en dus het karakter van de whisky. Lange stookketels geven een fijnere en zachtere smaak. Korte, brede stookketels zorgen voor een vollere en rijkere smaak.
Whisky als bedrijfsuitje
Graan, water en gist zijn de ingrediënten die je nodig hebt. Echter de weg naar je glas whisky is lang: mouten, malen, gisten, destilleren, rijpen en bottelen, waarbij vooral het rijpen jaren in beslag kan nemen. Wij begrijpen dat je na het lezen van dit artikel zin hebt gekregen in een glaasje whisky. Als je niet zo lang kunt wachten, kun je altijd nog een whisky proeverij als origineel organiseren. Het eten van wit stokbrood en het drinken van water tussendoor zorgt dan voor neutralisatie, want al na het drinken van 1 whisky is je smaak niet meer neutraal. Veel plezier!